Điều khiển môi trường trong nhà kính khác gì so với môi trường bình thường? Để cây phát triển và khỏe mạnh, điều quan trọng là cây phải được nuôi dưỡng trong một môi trường sống phù hợp. Ngày nay, trồng cây trong nhà kính cũng rất khác so với trồng sân vườn. Trong bài viết này, HiFarm chia sẻ với bạn 2 vấn đề thường gặp trong canh tác nhà màng: độ ẩm và nhiệt độ.
Mục lục:
Lý do nên chọn trồng cây trong nhà màng
Là kiểu nhà kính cách ly hoàn toàn khu vườn với môi trường tự nhiên. Ứng dụng nhà màng chủ yếu để sản xuất thực phẩm sạch, thủy canh, nghiên cứu và canh tác cây trồng có giá trị thương phẩm cao.
Ưu điểm
- Cây trồng không bị ảnh hưởng bởi tác động của thời tiết. Thậm chí vào mùa hè, cây trồng không bị ảnh hưởng bởi khí hậu nóng bức. Hay không bị dập nát khi vào những trận mưa lớn.
- Chủ nhà vườn có thể chủ động trong việc chăm sóc và nuôi trồng.
- Nhà màng giúp che chắn một cách tốt nhất những loài sâu bọ, côn trùng gây hại, mối, mọt,… Gây phá hoại mùa màng.
- Không cần sử dụng quá nhiều thuốc trừ sâu, do đó đem lại chất lượng tốt nhất cho rau trồng. Cung cấp nguồn rau sạch sẽ, an toàn và chất lượng.
- Nhà màng với thiết kế kiểu vòm giúp cung cấp đủ ánh sáng cho vườn rau.
Nhược điểm
- Diện tích xây dựng khá nhỏ, khoảng từ 500 – 1000m2 nên phải trồng luân canh, khó có thể trồng nhiều loại rau cùng một lúc.
- Chi phí tốn kém, kể cả với những chi tiết nhỏ như: khung sắt, tấm kính, hệ thống tưới tiêu,… Do đó, khi thi công lắp đặt cần tính toán kỹ lưỡng, lựa chọn vật liệu để tiết kiệm chi phí.
- Tình trạng chênh lệch nhiệt độ với môi trường bên ngoài cao, có thể lên tới 4-5 °C sẽ gây héo, chết cây trồng nếu không có sự điều chỉnh hợp lý.
Tại sao quản lý nhiệt độ – độ ẩm lại quan trọng
Độ ẩm cao hoặc nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp khiến cây dễ bị stress. Cây bị stress, sức đề kháng yếu là điều kiện thuận lợi để sâu bệnh hại tấn công. Môi trường được kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm tốt sẽ tăng năng suất cây trồng. Và tăng tốc độ thoát hơi nước để hấp thụ dinh dưỡng, dẫn đến chất lượng sản phẩm ngon hơn. Tăng khả năng kiểm soát cây theo chu kỳ tăng trưởng. Do vậy, để phát triển khỏe mạnh, điều quan trọng cây được nuôi dưỡng trong môi trường sống phù hợp. Hay còn gọi là môi trường vi khí hậu (micro climate).
Các phương pháp điều khiển môi trường trong nhà kính
Nhiệt độ
Lò sưởi, lưới thông gió, và quạt là những đồng minh của nhà nông trong việc kiểm soát nhiệt độ. Ngay cả trong một nhà kính được thiết kế hấp thu tốt ánh sáng. Cho dù điều kiện bên ngoài đôi khi rất lạnh và nhiều mây, nhưng bổ sung lò sưởi là cần thiết để giữ cho cây phát triển với một tốc độ tối ưu.
- Vụ hè nhiệt độ khoảng từ 24° đến 29°C vào ban ngày và 16° đến 24°C vào ban đêm.
- Vào những ngày nhiều mây, phạm vi nhiệt độ nên thấp hơn một chút. Vì cây trồng không sản xuất nhiều đường như thường lệ.
- Mùa đông: nhiệt độ có thể thấp tới 7°C vào ban đêm mà không làm hỏng các loại cây ăn lá. Và không nên thấp hơn 18° đến 21°C vào ban ngày.
- Cây mùa xuân khác nhau về sở thích nhiệt độ của họ. Các loại cây trồng trong nhiệt độ ấm áp như cà chua và bí đòi hỏi nhiệt độ ban đêm ở mức tối thiểu 13°C và ngày ít nhất là 18°C nhưng không cao hơn 27°C.
- Cây cảnh thường cần nhiệt độ ban đêm không thấp hơn 13°C. Và các loại cây nhiệt đới cần nhiệt độ ban đêm từ 16°C hoặc cao hơn.
Điều tra các yêu cầu nhiệt độ của cây mà bạn có kế hoạch trồng trước khi lắp đặt hệ thống nhà kính và hệ thống sưởi ấm. Bạn có thể đáp ứng phù hợp với nhu cầu sưởi ấm của cây trồng.
Ảnh hưởng của nhiệt độ tới cây trồng
Ảnh hưởng trực tiếp của nhiệt độ. Nhiệt độ ảnh hưởng trực tiếp đến các tiến trình quang hợp, hô hấp, thoát hơi nước, hấp thu nước và dinh dưỡng của cây trồng.
Tốc độ các tiến trình này tăng khi nhiệt độ tăng và mức độ phản ứng với nhiệt độ khác nhau đối với từng loại cây trồng. Ví dụ ảnh hưởng của nhiệt độ khác nhau đến sinh trưởng của cây bông vải và khoai tây (cây ưa nhiệt độ cao và cây ưa nhiệt độ thấp).
Nhiệt độ cũng ảnh hưởng đến hoạt động của vi sinh vật trong đất. Nhiệt độ thấp ức chế hoạt động của vi khuẩn nitrat hóa pH cũng có thể giảm khi nhiệt độ cao, do vi sinh vật hoạt động mạnh. Nhiệt độ đất cũng ảnh hưởng đến hấp thu nước và dinh dưỡng đối với cây trồng.
=>> Nhìn chung, nhiệt độ có vai trò rất quan trọng trong quá trình trồng và sinh trưởng của cây. Nhưng đối với những người nông dân trước đây, khi muốn điều chỉnh nhiệt độ cho cây trồng thường dựa vào sự hiểu biết và những kinh nghiệm vốn có của mình,… Đối với HiFarm, nhờ vào giải pháp công nghệ nông nghiệp của mình sẽ giúp nông dân tiết kiệm được thời gian, tiết kiệm chí phí, tối ưu hóa được thời gian quản lý, đồng thời nâng cao năng suất cây trồng……
Tìm hiểu về giải pháp nông nghiệp công nghệ cao của HiFarm: https://thehifarm.com/giai-phap-nong-nghiep-cong-nghe-cao/
Độ ẩm
Khả năng cung cấp nước – sinh trưởng cây trồng bị hạn chế khi ẩm độ đất quá cao hay quá thấp. Chúng ta có thể kiểm soát được thông qua phương pháp tưới tiêu. Ẩm độ đủ sẽ cải thiện được sự hấp thu dinh dưỡng. Nếu ẩm độ là yếu tố giới hạn, hiệu quả sử dụng phân bón sẽ không cao.
Độ ẩm tương đối nên được gần 70-85 phần trăm trong giai đoạn cây phát triển mạnh. Ở mức từ 90 đến 95 phần trăm, cây phát triển yếu, các bệnh nấm trở thành một vấn đề thực sự. Giảm độ ẩm bằng cách thông gió hoặc hút không khí ẩm bằng quạt hút và chỉ tưới nước khi cần thiết. Người trồng ở vùng khí hậu khô cằn có thể làm tăng độ ẩm trong nhà kính bằng cách phun nước trên sàn nhà.
Kiểm soát độ ẩm tương đối của không khí trong nhà kính là không dễ dàng.Nhưng ảnh hưởng của nó có thể được điều tiết bằng cách giữ không khí di chuyển trong tán cây. Hoặc thậm chí trong toàn bộ cấu trúc nhà kính. Kể từ khi cây không phát triển tốt trong khí bị tù đọng. Bạn sẽ cần phải giữ cho không khí trong nhà kính luôn luôn di chuyển vào ban ngày.
Ánh sáng
Chúng ta thường nghĩ ánh sáng chỉ giúp cho cây quang hợp. Điều này đúng nhưng chưa đủ. Nguồn sáng từ mặt trời còn tác động đến sự sinh trưởng và phát triển của cây theo nhiều cách khác nhau
Cây có thể sống không cần đất, nhưng ánh sáng và nước luôn là hai yếu tố không thể thiếu. Ngày nay, con người đã có thể tạo ra ánh sáng nhân tạo từ đèn với quang phổ thích hợp để thay thế cho ánh sáng mặt tự nhiên.
Tuy nhiên, cho dù bạn trồng cây bằng ánh sáng mặt trời hay ánh sáng nhân tạo. Bạn vẫn nên tìm hiểu kiến thức liên quan đến ánh sáng để cây trồng phát triển tốt nhất.
Một số phương pháp kiểm soát trong môi trường nhà kính
Có nhiều phương pháp để kiểm soát môi trường trong nhà kính. Bao gồm hệ thống quạt, thông gió, tường ướt, lưới cắt nắng, nhiệt bức xạ và phun sương.
Quạt gió
Có 2 loại quạt được sử dụng để đảm bảo không khí trong nhà kính được chuyển động nhất quán. Thứ nhất là quạt gió ngang (HAF), được gắn trên mái và hai bên vách nhà kính. HAF là loại quạt giúp tăng tính sự đồng nhất nhiệt bên trong nhà với chi phí tiết kiệm. Giúp cây trồng phát triển tương đồng. Thứ hai là quạt hút. Quạt hút làm mát nhà kính bằng cách hút không khí từ bên ngoài và trao đổi với không khí bên trong. Sử dụng quạt hút giúp giữ cho nhà kính mát mẻ hơn và làm giảm độ ẩm.
Hệ thống phun sương nhà kính
Trồng cây trong nhà kính giúp người trồng có thể kiểm soát môi trường sống của cây. Mở rộng các vụ mùa trong năm và bảo vệ cây khỏi giá rét hay khô hạn. Tuy nhiên, để có thể kiểm soát tốt môi trường sống cho cây. Những người nuôi trồng cần phải có nhiều hiểu biết. Và vận dụng linh hoạt các kỹ thuật công nghệ hiện đại vào sản xuất.
Hệ thống phun sương có hai lợi ích cần nhắc tới đó là làm mát và kiểm soát độ ẩm. Từ đó, cây trồng sẽ được sinh trưởng và phát triển theo đúng các giai đoạn đặt ra. Với bầu không khí trong lành tươi mát.
Không chỉ phun sương, hệ thống này còn có thể phun cả phân bón và các loại thuốc bảo vệ thực vật khác. Giúp cây trồng tránh được nguy cơ nhiễm sâu bệnh, sâu hại lá.
Nhờ ưu điểm dập bụi, hệ thống phun sương làm mát sẽ tạo ra các hạt sương nhỏ ngăn cản bụi bay trong không khí, kéo chúng rơi xuống mặt đất. Ngoài ra, các hạt sương này khi bám vào thân cây, lá cây cũng rửa trôi mọi bụi bẩn bám. Để cây luôn được “rửa” sạch sẽ, tươi tốt hơn.
– Hệ thống phun sương làm mát nhà kính được đánh giá là giải pháp hữu hiệu cho người trồng cây. Vì vừa giúp tiết kiệm chi phí vừa tiết kiệm sức lao động trong quá trình chăm sóc cây trồng.
=>> Khi so sánh với các phương pháp phun thủ công thông thường. Hệ thống phun sương cho thấy sự vượt trội với hiệu suất tương đương, thậm chí hiệu quả hơn. Đáp ứng ngay lập tức nhu cầu tưới nước, làm mát, làm ẩm trong nhà kính. Các giọt sương li ti được tạo ra rơi xuống chính xác vùng cần tưới. Tạo ra hiệu ứng đồng đều, phân bố chính xác với mỗi mét vuông trong nhà kính.